اسید شویی چیلر از جمله اقدامات جهت سرویس چیلر و بهبود عملکرد و افزایش راندمان و انتقال حرارت در مبدل های حرارتی صورت می گیرد. در اینجا قصد داریم به صورت کامل نکات مربوط به اسید شویی و اقدامات لازم جهت این کار را شرح دهیم.
رسوب چیست
رسوب در انگلیسی Scale نامیده می شود که دارای نمک های مانند کلسیم، سدیم و منیزیم می باشد. این نمکها با توجه به دما و شرایط آب شروع به رسوب گذاری کرده و این رسوب ها همانند یک عایق عمل می کند که مانع انتقال حرارت در چیلر می شود همچنین این عایق باعث کاهش سطح مقطع لوله ها می گردد. رسوب امری اجتناب ناپذیر در مبدل های چیلر می باشد که معمولا ضریب رسوب گذاری را در طراحی ها در نظر می گیرند در چیلر تراکمی و جذبی این رسوب گذاری در آب کندانس برج خنک کننده انجام می گیرد و این رسوب در لوله ها و مبدل های حرارتی انجام نشست می کند.
در سرویس چیلر جذبی این رسوب در قسمت ابزوربر و کندانسور باقی می ماند وجود این رسوب در داخل لوله ها موجب کاهش انتقال حرارت و افزایش مقدار خوردگی می شود که از نشانه های آن کاهش مقدار جذب در ابزوربر افزایش سطح مبرد در اواپراتور افزایش فشار و از وکیوم خارج شدن دستگاه و در نهایت کاهش ظرفیت چیلر می گردد بنابراین باید هر ساله جهت سرویس چیلر، لوله های ابزوربر و کندانسور بازدید گردد و در صورت نیاز اسید شویی گردد.
رسوب گذاری در چیلرها
در چیلرهای تراکمی آب خنک رسوب گذاری فقط به کندانسور محدود می گردد و وقتی رسوب اتفاق می افتد باعث افزایش فشار دیسشارژ که در نهایت باعث قطع عملکرد چیلر توسط کنترل کننده های پرشر می شود این افزایش فشار باعث کاهش ظرفیت دستگاه می شود و در نهایت موجب بالارفتن دمای دیسشارژ و سوختن الکتروموتور کمپرسور می گردد و شکستن سوپاپهای کمپرسور می گردد.
بنابراین باید هر ساله دربهای ابتدا و انتها کندانسور باز گردد و میزان رسوب در لوله ها مشاهده و برای راهکارهای مناسب و اسید شویی انجام پذیرد.
گاهی رسوباب به صورت گل ولای هستند که در سالهای اخیر به دلیل شرایط آب و هوایی و گرد و خاک هوا وارد مدار باز برج خنک کننده می گردد و عملکرد دستگاه را مختل میکند که این مواد باید با استفاده از برس سیمی مخصوص از مبدل زدوده شوند اما اگر رسوبات شامل کلسیم زنگ آهن و منیزیم یا سیلیسیم باشد که معمولا به رنگ سفید و خاکستری رنگ می باشد که باید با استفاده از واکنشهای این رسوبات را از بین برد که به این فرایند به اصطلاح اسید شویی می گویند.
اسید دی اسکلر
رسوب زدا یا دی اسکلر (descaler) به محلول شیمیایی است که برای رسوب زدایی در انواع سطوح در تاسیسات سرمایشی و گرمایشی به کار میرود این رسوبها که به صورت غیر قابل حل بر روی سطوح مبدلها و جداره لوله ها ته نشین شده و به مرور زمان لوله ها و مجاری عبور آب مسدود می گردد.
این رسوبها که معمولا شامل نمکهای کربنات کلسیم و منیزیم هستند که در فرایند اسید شویی چیلر به محلول قابل حل در آب تبدیل می گردد و سطوح پاک می گردد رنگ این نمکها به رنگ خاکستری مایل به سفید است و کاملا نرم پودری شکل است و با برخورد به اسید با سرعت تشکیل حباب می دهد.
نحوه اسیدشویی چیلر
در اسید شویی چیلر معمولا از اسید هیدروکلریک و یا اسیدسولفامیک استفاده می شود که معمولا غلظت متفاوت وجود دارد که بین 23% – 27% استفاده می گردد. اسید یک ماده بسیار خورنده فلزات رنگی از جمله مس است که در فرایند اسید شویی چیلر حتما باید از اسید با اینهبیتور مناسب جهت لولههای مسی استفاده گردد. اینهبیتور( inhabitor ) یا ضدخورنده ماده است که به همرا اسید برای اسید شویی چیلر استفاده می کنیم میرود تا خوردگی و انجام واکنشهای شمیایی با اسید و سوراخ شدن لوله مسی به وسیله اسید جلوگیری کند در صورتی که از اسید فاقد اینهبیتور برای اسید شویی استفاده کنیم رنگ لوله مسی ی به رنگ کات کبود در می یاید. این محلول ضد خورنده بسیار خورنده لولههای فولادی کربن استیل می باشد برای همین در هنگام اسید شویی باید حتما شیرهای ورود خروج کندانسور بسته و جهت اطمینان از گپ کور کن در شیرها استفاده کرد تا به لوله ها مدار برج در هنگام اسید شویی چیلر آسیب نرسد.
در بیشتر اسید شویی چیلر ها با استفاده از اسیدکلریک یا اسید سولفامیک به همرا ضدخورنده مناسب انجام می گردد اما در صورتی که رسوب از نوع موارد یاد که شامل کلیسم و منیزیم نباشد جهت اسید شویی باید از اسید دیگری استفاده کرد در غیر این صورت این رسوبها باقی می ماند. که این رسوبها با توجه به شرایط آب استفاده شده در ته نشین می گردد جهت یک اسید شویی صحیح چیلر باید مقداری از رسوبها جهت آزمایش به آزمایشگاه فرستاده شود و با توجه به نتیجه جواب آن، نوع اسید، مقدار دز آن توسط آزمایشگاه مشخص می گردد. مثلا رسوبهای سیلیسدار که در بعضی از مناطق کشور یافت می شوند که مشخصه آن خاکستری رنگ مایل به سفید است و مانند رسوبات کلسیمی و منیزمی به راحتی پودر نمیشود این رسوب در اسید کلریک یا سولفامیک حل نمی گردد باید از اسید هیدروفلوریک استفاده کرد.
اسیدشویی چیلر 160 تن کریر
تهیه اسید، اسید شویی چیلر باید از شرکتهای معتبر صورت گیرد تا از کیفیت اسید و درصد غلظت آن و وجود اینهبیتور مناسب اطمینان حاصل گردد.
در اسید شویی ابتدا باید سر و ته کندانسور بازگردد و مقدار رسوبگذاری بازرسی گردد در صورت انسداد لوله ها باید توسط یک میله مناسب که نوک آن از جنس فلز برنج باشد رسوبها را از لوله ها خارج گردد و انسداد را برطرف کرد تا بتوان چیلر را اسید شویی کرد در صورتی که میله نامناسب و نوک تیز استفاده گردد این احتمال دارد به لوله ها آسیب برسد. بعد باز شدن لوله های کندانسور، ابتدا و انتها کندانسور بسته و اسید شویی چیلر را شروع کرده.
در اسید شویی چیلر ابتدا همان طور که گفته شد مدار آب برج خنک کننده را از کندانسور جدا کرد و به دلیل اینکه شیرها معمولا کامل آب بند نمی کنند بهتر است مدار آب برج را تخلیه گردد تا اسید وارد آن نشود سپس با استفاده از یک بشکه پلاستیکی و پمپ اسید شویی و شلنگ مناسب به ابتدا و انتها کندانسور وصل کرده و با چرخش اسید در داخل کندانسور اسید شویی را انجام داده باید توجه داست که اتصالات استفاده شده در مدار اسید شویی باید از جنس تفلون باشد تا در هنگام اسید شویی خورده نشده و آسیب نبیند حتما در اسید شویی جریان اسید باید برخلاف جریان معمول آب کنداسور چیلر باشد.
اسیدشویی چیلر 60 تن کریر
موارد ایمنی اسید شویی کویل ها و چیلر
اسید در واکنش با رسوب تولید حباب و لرزش شدید در شلنگ و مدار می کند که باید از محکم بودن و سفت بودن اتصالات اطمینان داشت. در هنگام اسید شویی باید از ماسک و لباس و کفش مناسب استفاده کرد در صورت ریختن اسید بر چشم یا صورت حتما باید با آب زیاد شستشو یابد.
چون واکنش آب با اسید واکنش میدهد حتما باید اسید را به آب اضافه گردد نه آب را به اسید. مقدار اسید جهت اسید شویی چیلر حجم کل مقدار کندانسور، و بشکه و شلنگهای مدار اسید شویی تخمین و مقدار اسید مورد نیاز تعیین می گردد.
در هنگام اسید شویی مقدار زیادی کف تشکیل می گردد بعد از مدتی دیگر این کف مشاهده نمی گردد نبودن این کف به دو دلیل میباشد اول اینکه در کندانسور رسوبی باقی نمانده است دوم اسید خنثی شده و خاصیت اسید شویی را از دست داده است که راه تست به این صورت است مقداری اسید جدید به محلول اسید شویی اضافه میکنیم اگر اگر کف تشکیل شد پس کندانسور هنوز دارای رسوب است و باید اسید شویی چیلر را دوباره تکرار و ادامه بدهیم. اگر کف تشکیل نشد یعنی کندانسور کاملا تمیز شده است.
واکنش اسید با رسوبات داخل چیلر و کف کردن اسید
بعد از اسید شویی باید مدار توسط آب شستشو داده همانند اسید شویی آب را داخل سیستم به گردش در آورده تا بیشتر اثرات اسیدشویی از بین برود و در انتها نیز باید با استفاده از سود سوزآور مدار شستشو داده شود. سودسوز آور یک ماده قلیایی قوی است که جهت خنثی سازی اسید استفاده می گردد همچنین با توجه به خاصیت چربی بری آن آلودگیها و چربی موجود را که از طریق محیط هوا وارد مدار باز برج خنک کننده، باعث شستن و تمیز کردن کامل آن می گردد.
در اسید شویی چیلر حتما باید از پمپ مناسب استفاده کرد که تیغه های آن غیرفلزی باشد.
هیچ وقت اسید به سیستم لوله کشی فاضلاب وارد نکنید زیرا اسید بسیار خورنده است و باعث اسیب دیدن آن میشود حتما قبل از آن توسط مواد قلیایی خنثی کنید.
تحریریه تیم فنی مهندسی به فیکس
برداشت از مطالب سایت تنها با ذکر منبع و لینک سایت مجاز می باشد
ممنون از اطلاعات خوب و جامع در مورد اسید شویی
عالی بود
با سلام. مواد لیتیوم بروماید چیلر قبل از اسید شویی باید از چیلر خارج بشن؟
سلام بستگی به عمر چیلر دارد اما بهتر است که این اتفاق بیفتد
سلام، برای کندانسوری که لوله های آن از جنس مس است جه نوع اسید و با جه غلظتی مناسب است و اینهیبیتور برای جلوگیری از خورندگی مس، از جه ماده ای و با چه غلظتی باید استفاده کرد
سلام وقت شما بخیر
لطفا مقاله شستشوی لوله های چیلر جذبی را مطالعه بفرمایید.
سلام ممنون بابت اطلاعات مفیدتون. آیا نیاز هست که هر سال این کار انجام شود؟
سلام وقت بخیر
با توجه به شرایط سختی آب باید هر ساله درب واتر باکس باز گردد و میزان رسوب چک گردد.
سلام وقت بخیر برای اسید شویی سر سیلندر کمپرسور های امونیاکی میتوان از سیستم گردش اب ان با همان پمپ های اب استفاده کرد
مطالب مفیدی بود تشکر