انتخاب نوع سیستم گرمایش در ساختمان‌ها به فاکتورهای متعددی وابسته است. کاربری ساختمان، بودجه کارفرما، بهره‌وری سیستم‌های گرمایش و راندمان آن‌ها از جمله مهم‌ترین عواملی است که مبتنی بر آن بین موتورخانه (حرارت مرکزی) و پکیج انتخاب صورت می‌گیرد. در این مطلب ابتدا مقایسه‌ای بین موتورخانه و پکیج انجام می‌دهیم و در ادامه به آموزش نحوه تبدیل موتورخانه به پکیج می‌پردازیم. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
مزایای پکیج در مقایسه با موتورخانه
قبل از پرداختن به بحث نحوه تبدیل موتورخانه به پکیج بهتر است که با مقایسه آن‌ها، نقاط ضعف و قوت هر یک را شناسایی کنیم. البته باید توجه داشته باشید که مقایسه‌ای که در این قسمت مطرح می‌کنیم، مفهومی نسبی به شمار می‌رود. در واقع بسته به اینکه در موتورخانه از تجهیزات به روز استفاده می‌شود یا قدیمی، کاملا روی عملکرد موتورخانه اثرگذار است. از آن گذشته کاربری و تعداد مصرف‌کننده در ساختمان‌ها یک فاکتور بسیار کلیدی در انتخاب بین پکیج و موتورخانه به شمار می‌رود. در همین راستا مزایای پکیج را در مقایسه با موتورخانه از چند منظر مورد بررسی قرار می‌دهیم.
1. مصرف سوخت کمتر پکیج
بررسی‌های تجربی نشان می‌دهد که در سیستم‌های حرارت مرکزی مصرف سوخت در مقایسه با پکیج به مراتب بالاتر است. شدت این اختلاف مصرف سوخت بین موتورخانه و پکیج در مواردی که موتورخانه کوچک و قدیمی باشد، بیشتر نیز می‌شود. بنابراین یکی از نکات مهمی که باید مد نظر قرار بگیرد، این است که استفاده از پکیج به جای موتورخانه‌های کوچک، قطعا گزینه بهتری است.
2. مشکلات فرهنگی استفاده از موتورخانه به خصوص در ساختمان‌های مسکونی
بهره‌مندی از موتورخانه در یک ساختمان نیازمند احساس مسئولیت و دلسوزی کلیه اهالی ساختمان است. اما متأسفانه در حال حاضر بسیاری از ساکنان آپارتمان‌های مسکونی در کشور ما نسبت به این مسئله سهل‌انگاری می‌کنند. به این دلیل که در پایان هر ماه شارژ کلیه واحدها یکسان محاسبه می‌شود، پس الزامی نمی‌بینند که در استفاده از سیستم گرمایش در منزل خود جانب احتیاط و صرفه‌جویی را رعایت نمی‌کنند. اما با نصب پکیج در هر واحد به طور جداگانه، چون هزینه هر واحد به صورت مجزا تعیین می‌گردد، بنابراین ملاحظه بیشتری در این مسیر صورت می‌گیرد.
3. امکان کنترل مجزای دما هوا در ساختمان به کمک پکیج
در ادامه بحث تبدیل موتورخانه به پکیج باید به یک موضوع بسیار کلیدی اشاره کنیم؛ وقتی در یک آپارتمان مسکونی از موتورخانه استفاده می‌شود، دمای آب گرم و سیستم‌های گرمایش از مرکز تعیین می‌شود. اما با نصب پکیج هر واحد می‌تواند بسته به نیاز و مصرف خود، دما را تنظیم کند. این مسئله در دستیابی به آسایش حرارتی در بخش‌های مختلف ساختمان، به خصوص در فصل‌های بهار و پاییز اهمیت بالایی دارد.
4. عدم اشغال فضا با نصب پکیج
در شرایط حال حاضر در کشور هر یک متر ساختمان مسکونی یا تجاری با قیمت بسیار بالایی در شهرهای بزرگ به فروش می‌رسد، بدیهی است که سازندگان مایل هستند که تا جایی که امکان دارد، فضای مفید بیشتری برای فروش در اختیار داشته باشند. جالب است بدانید که یک موتورخانه در شرایط استاندارد حدود 5 درصد از مساحت زیربنای ساختمان را اشغال می‌کند.
یک ساختمان مسکونی با زیر بنای 500 متر را در مرکز تهران در نظر بگیرید. 25 متر مربع از فضای زیربنا باید به موتورخانه اختصاص پیدا کند. اگر قیمت هر متر ساختمان مسکونی در مرکز تهران را 40 میلیون تومان در نظر بگیریم، چیزی در حدود 1 میلیارد تومان ارزش فضایی است که برای موتورخانه اختصاص پیدا می‌کند.
این در حالی است که پکیج اساسا فضایی را اشغال نمی‌کند. عمده پکیج‌ها در بالکن یا تراس ساختمان‌ها نصب می‌شود که این فضا نیز به خریدار فروخته می‌شود
5. بالاتر بودن هزینه راه‌اندازی موتورخانه
در ادامه بحث آموزش نحوه تبدیل موتورخانه به پکیج، نوبت به بحث هزینه راه‌اندازی این دو سیستم می‌رسد. طراحی، خرید تجهیزات و اجرای موتورخانه در مقایسه با پکیج در یک ساختمان مشابه هزینه به مراتب بالاتری را در برمی‌گیرد. برای اجرای موتورخانه پس از خرید تجهیزات، باید مجموعه اصول و قوانین فنی را رعایت کرد که هزینه پروژه را به مراتب در مقایسه با موتورخانه بیشتر می‌کند.
علاوه بر تجهیزات، باید به بحث لوله‌کشی نیز اشاره کنیم. موتورخانه در یک نقطه متمرکز از ساختمان قرار می‌گیرد. به همین دلیل باید خطوط لوله متعددی به ازای هر مصرف‌کننده طراحی و اجرا شود. در همین راستا متراژ لوله مورد استفاده از سیستم موتورخانه نسبت به پکیج به مراتب بیشتر است.
6. تعمیر و نگهداری آسان‌تر پکیج
بحث تبدیل موتورخانه به پکیج را با مسئله تعمیر و نگهداری موتورخانه این دو تجهیز پی می‌گیریم. وقتی موتورخانه در یک ساختمان نیاز به تعمیر پیدا می‌کند، عملا کلیه واحدهای مسکونی یا تجاری نمی‌توانند از سیستم استفاده کنند. اما در خصوص پکیج، سیستم گرمایش هر واحد با واحد دیگر مجزا در نظر گرفته می‌شود. به همین دلیل خرابی پکیج یک واحد هیچ ارتباطی با واحدهای دیگر ندارد.
همچنین هزینه تعمیر و نگهداری پکیج، با توجه به اینکه ساختمان پکیج از پیچیدگی کمتری برخوردار است، در مقایسه با موتورخانه کمتر است.
آموزش نحوه تبدیل موتورخانه به پکیج
6 مورد از مهم‌ترین مزایای پکیج را در مقایسه با موتورخانه بررسی کردیم. واقعیت این است که همه داستان به آنچه در اینجا ذکر کردیم، ختم نمی‌شود؛ بلکه موتورخانه نیز مزایایی را در مقایسه با پکیج دارد که باعث می‌شود در ساختمان‌های مسکونی بسیار بزرگ و عمده ساختمان‌های اداری و تجاری مورد استفاده قرار بگیرد. با این وجود اگر در یک ساختمان کوچک مقیاس ساکن هستید، استفاده از پکیج توجیه بیشتری در مقایسه با موتورخانه دارد.
اما سؤال اساسی این است که برای تبدیل موتورخانه به پکیچ چه مراحلی باید پشت سر گذاشته شود؟ در همین راستا در این قسمت مراحل تبدیل موتورخانه به پکیج را به ترتیب بررسی می‌کنیم.
1. خرید پکیج استاندارد
اولین گامی که در تبدیل موتورخانه به پکیج بردارید، این است که به سراغ خرید یک پکیج استاندارد بروید. تولیدکنندگان پکیج، مبتنی بر عوامل گوناگونی پکیج‌های مختلفی را تولید و عرضه می‌کنند. مهم‌ترین عامل در خرید پکیج، متراژ فضایی است که باید تحت پوشش پکیج قرار داشته باشد. بعد از این فاکتور عواملی مانند محل نصب پکیج (دیواری یا زمینی)، مصرف انرژی (گازی یا برقی)، راندمان، نوع عایق، شرایط جوی، تعداد شوفاژها و گارانتی تجهیز را نیز باید حتما مد نظر قرار دهید.
2. تعیین محل مناسب برای نصب پکیج
بعد از خرید پکیج نوبت به انتخاب محل نصب آن در ساختمان می‌رسد. معمولا در بسیاری از ساختمان‌های مسکونی، بالکن برای نصب پکیج انتخاب می‌شود. به طور کلی برای نصب پکیج باید چند نکته را مد نظر قرار دهید:
- به هیچ عنوان در مکان‌های مرطوب مانند حمام یا سرویس بهداشتی نباید پکیج نصب شود.
- دسترسی پکیج برای تعمیر و نگهداری باید مناسب باشد.
- رد و بدل شدن هوا در محیط پیرامون پکیج مناسب و استاندارد باشد.
- امکان نصب دودکش مجزا برای پکیج وجود داشته باشد.
3. مسدود کردن یا جمع‌آوری لوله‌های موتورخانه
سیستم لوله‌کشی موتورخانه به محل مصرف، یک سیستم یکپارچه است که دیگ بخار آغاز می‌شود و تا شوفاژ ادامه پیدا می‌کند. در این حالت برای تبدیل موتورخانه به پکیج دو راه پیش روی شما قرار دارد؛ یا باید سیستم لوله‌کشی موتورخانه را به کلی جمع کنید یا اینکه این لوله‌ها را مسدود کنید. توصیه ما این است که اقدام به مسدود کردن لوله‌ها از موتورخانه به سمت ساختمان نمایید.
4. اجرای لوله‌کشی پکیج
بعد از مسدود کردن لوله‌های ورودی و خروجی شوفاژ به موتورخانه، نوبت به لوله‌کشی از پکیج به شوفاژ می‌رسد. برای این منظور نیز دو راه پیش روی شما قرار دارد:
- لوله‌کشی روکار: اجرای آسان با ظاهر نامناسب
- لوله‌کشی توکار: اجرای زمان‌بر اما با ظاهر مناسب
بسته به شرایط ساختمان و انتخاب کارفرما، یکی از این روش‌های اجرای لوله برای اتصال پکیج به شوفاژ مورد استفاده قرار می‌گیرد. ابتدا باید آب سرد ورودی به ساختمان به پکیج متصل شود. پس از آن لوله آب گرم خروجی از پکیج به شیرآلات در محیط ساختمان منتقل می‌گردد. در ادامه لوله مدار گرم از پکیج به شوفاژ نصب می‌شود و مدار بازگشت آن نیز شوفاژ به پکیج نیز جداگانه در نظر گرفته می‌شود.
اجرای لوله‌کشی مهم‌ترین مرحله تبدیل موتورخانه به پکیج است. در حین اجرای خطوط لوله‌کشی باید اصول ایمنی به دقت رعایت شود تا هیچ‌گونه مشکلی برای لوله‌ها ایجاد نشود. همچنین مسیر انتقال لوله‌ها به بخش‌های مختلف ساختمان باید با در نظر گرفتن جمیع شرایط صورت بگیرد تا میزان افت فشار در آن‌ها کاهش پیدا کند.
5. برقراری اتصال پکیج به شوفاژ
در این مرحبه باید کار اتصال لوله‌های مدار رفت و برگشت از پکیج به شوفاژ را به دقت انجام دهید. به این ترتیب عملا کار تبدیل موتورخانه به پکیج در یم ساختمان به طور کامل به پایان می‌رسد.
نکات مهم تبدیل موتورخانه به پکیج
چند نکته مهم در خصوص انجام فرآیند تبدیل موتورخانه به پکیج وجود دارد که باید در زمان اجرای کار به آن‌ها توجه داشته باشید. این نکات عبارت‌اند از:
- در زمان نصب لوله‌ها باید به تعداد کافی از بست استفاده شود تا آن‌ها به خوبی مهار گردند.
- تا جایی که امکان دارد، لوله‌های ورودی و خروجی به پکیج باید به صورت موازی طراحی و اجرا شوند.
- قبل از افزودن به تعداد شوفاژها در ساختمان، ظرفیت پکیج را در نظر بگیرید.
- بهترین لوله برای اجرای روکار لوله‌کشی پکیج به شوفاژ، لوله‌های پلیمری 5 لایه هستند.
عوامل مؤثر بر هزینه تبدیل موتورخانه به پکیج
حال که با نحوه تبدیل موتورخانه به پکیج آشنا شدیم، بد نیست که در این قسمت به مهم‌ترین عوامل مؤثر در هزینه این کار نیز اشاره‌ای داشته باشیم. در همین راستا عوامل نقش بسزایی را در این زمینه ایفا می‌کنند:
- نوع و برند پکیج انتخاب شده
- روش اجرای لوله‌کشی پکیج در ساختمان
- نوع و متراژ لوله‌های مورد استفاده
- تغییر تعداد شوفاژها در ساختمان
کلام پایانی؛ تبدیل موتورخانه به پکیج با به فیکس
بار دیگر لازم است که در انتهای بحث به این موضوع اشاره کنیم که موتورخانه هنوز به هم به عنوان بهترین سیستم حرارت مرکزی برای ساختمان‌های بزرگ مقیاس به شمار می‌رود. اگر در اجرای موتورخانه اصول فنی به درستی رعایت شود، تجهیزات به‌روز و استاندارد خریداری شود و از روش‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی به درستی استفاده شود، راندمان موتورخانه در سطح مطلوبی قرار خواهد گرفت.
با این وجود در خصوص ساختمان‌های کوچک، استفاده از پکیج به مراتب هوشمندانه‌تر است. اگر ساختمان قدیمی دارید که مجهز به موتورخانه است و قصد بازسازی آن را دارید، حتما به مسئله تبدیل موتورخانه به پکیج فکر کنید. تیم فنی و مهندسی به فیکس آماده است که در این زمینه مشاوره لازم را در اختیار شما قرار دهد. کارشناسان به فیکس برای تبدیل موتورخانه به پکیج در ساختمان شما، صفر تا صد کارها را به طور کامل در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با بالاترین کیفیت انجام می‌دهند.
تلاش ما در به فیکس ارائه خدمات با کیفیت است که کمترین هزینه را نیز به کارفرما تحمیل کند. در ضمن با سپردن پروژه‌های تأسیساتی خود به شرکت به فیکس، می‌توانید از ضمانت اجرایی کار نیز بهره‌مند شوید. آسایش و راحتی با به فیکس در دستان شماست.
تحریریه تیم فنی مهندسی به فیکس
