معرفی منبع کویل دار یا منبع کویلی

منبع کویل دار

منبع کویل دار از جمله تجهیزات ضروری هر موتورخانه محصوب می شوند. در این مقاله قصد داریم به بررسی طرز کار منبع کویل دار بپردازیم.

طرز کار منبع کویل دار

منبع کویلی یک مبدل حرارتی است که برای گرم کردن و نگهداری داری آب گرم مصرفی از آن استفاده میشود. یکی از مهم ترین تجهیزات موتورخانه محسوب می شود. در منبع کویل دار، کویل مسی وجود دارد که سیال خروجی (آب یا بخار) از بویلر (دیگ) به کمک پمپ در لوله های مسی یا همان کویل ها جریان دارد.

منبع کویلی یک مبدل حرارتی مانند آبگرمکن های خانگی است با یک تفاوت اصلی که در آبگرم کن ها از شعله برای گرمایش استفاده میشود. ولی در منبع کویلی از آب برای گرمایش استفاده میشود.

لوله های مسی درون منبع نصب میشوند و با آب سرد داخل منبع در تماس هستند و آب سرد ما به صورت غیر مستقیم گرم میشود.

در شکل زیر درک این موضوع برای ما آسان تر میشود.

سیکل منبع کویل دار

همان طور که در شکل بالا مشاهده می کنید، لوله ورودی آب شهر از قسمت پایین به منبع کویل دار وصل شده و این آب پس از تماس با کویل آب گرم افزایش حرارت داده و آب گرم از بالای منبع به سمت مصرف کننده ها هدایت می شود. به دلیل خاصیت ترموسیفون آب گرم تر در بالای منبع قرار می گیرد و به همین دلیل خروجی آب گرم در منبع های کویل دار را در بالاترین قسمت آن قرار می دهند.

در قسمت بالای بویلر (دیگ) یک لوله به همراه به همراه یک پمپ مستقیم به کویل ها وصل شده که وظیفه رساندن آب گرم یا بخار را از بویلر به منبع دارد.

آخرین لوله هم لوله ی برگشت است که یک پمپ هم در مسیر آن وجود دارد. اما یک نکته مهم که چرا در آب گرم مصرفی برگشت وجود دارد: دلیلش این است که منبع کویلی در مکان هایی استفاده میشود که مصرف آب زیادی دارند یا گاهی اوقات ممکن است مسیر منبع تا مصرف کننده زیاد شود و وقتی ما مدت کمی از آبگرم استفاده نکنیم آب داخل لوله ها کاهش دما می دهد و سرد میشود و اگر مسیر لوله کشی هم زیاد باشد وقتی که ما شیر آب گرم را باز میکنیم تا آب گرم به شیر برسد هم مقدار زیاد آب به هدر میرود و مدت زیادی طول میکشد تا آب گرم به دست ما برسد.

حتما بخوانید!
 طراحی موتورخانه گرمایشی

برای همین به اخرین مصرف کننده آب گرم یک انشعاب وصل میشود که همراه یک پمپ سیر کولاسیون آب گرم همیشه در گردش است که هر وقت ما شیر آب گرم را باز کردیم بلافاصله آب گرم به دست ما برسد.

مزایای منبع کویلی

  • تعمیر راحت و آسان به دلیل تک جداره بودن.
  • افت و کاهش حراتی کم به دلیل مسی بودن لوله ها.
  • در صورت خرابی یکی از کویل ها آب گرم قطع نمیشود.
  • انتقال حرارت بالاتر نسبت به دیگر سیستم های حرارتی.
  • سهولت در شست و شوی منبع.

اجزای منبع کویلی

اجزای اصلی منبع کویل دار به شرح زیر می باشد:

مخزن

ضخامت ورق فولادی به کار رفته در مخزن بر حسب فشار دمای کاری و ضریب خوردگی آب محاسبه میشود. طبق استاندارد های مهندسی دمای کاری دستگاه آب لوله کشی معمولا بین 50 تا 60 درجه سانتی گراد است. از مخازن کویلی در دو نوع افقی و ایستاده بر حسب شرایط محل نصب استفاده میشود.

مخزن منبع کویل دار

پایه

در مخازن کویلی افقی پایه ها به صورت شاسی و زیر سری مانند مخازن دوجداره ساخته می‌شود و درمخازن کویلی ایستاده پایه ها به مخزن متصل است.

جداکننده

یک عدسی چدنی است که مسیر لوله های های کویل و برگشت را با یک دیواره و یک لاستیک آب بندی از یک دیگر جدا میسازد.

کویل

کویل ها به صورت U شکل یا حلقوی ساخته میشوند که بر روی یک صفحه سوراخ دار جوش داده شده است و توسط یک صفحه فلزی فاصله لوله ها از یک دیگر ثابت نگه داشته میشود.

بوشن ها

روی مخزن بوشن هایی جهت ورودی آب شهری و رفت و برگشت آب گرم مصرفی و نصب تجهیزات (فشار سنج، ترمومتر، شیر اطمینان و…) جوش داده شده است.

اتصالات و بوشن های منبع کویل دار

در منبع کویل دار باید طبق استاندارد های بوشن ها برای وصل شدن تجهیزات و لوله ها از قبل بر روی منبع کویلی تعبیه میشوند که میخواهیم آنها را بررسی کنیم.

  • فلنج ورودی و خروجی آب گرم دیگ
  • ورودی آب سرد شهری
  • خروجی آب گرم مصرفی
  • آبگرم برگشت مصرفی
  • شیر اطمینان
  • فشار شکن
  • شیرتخلیه

مبنع کویلی ایستاده و منبع کویلی افقی

یکی از مهمترین دلایل انتخاب منبع ایستاده و افقی، مکان مورد نظر ما برای محل نصب است که شرایط مکانی به امکان نصب منبع کویلی در حالت افقی را میدهد یا در حالت ایستاده.

حتما بخوانید!
روش عایق کاری لوله و کانال

یکی دیگر از دلایل برای نصب منبع ظرفیت کاری است که بستگی به مصرف اب گرم محل مورد نظر منبع را انتخاب میکنیم. منبع کویلی افقی تا ظرفیت 3000 لیتر ساخته میشود ولی منبع کویلی ایستاده تا ظرفیت 6000 لیتر ساخته میشود.

تفاوت منبع دوجداره و منبع کویلی

مقایسه منبع دوجداره و منبع کویل دار

وظیفه اصلی این دو منبع تامین آبگرم بهداشتی برای ساختمان است. شرح کارکرد هر آنها هم به این صورت است که آبگرم از دیگ به منبع (کویلی یا دوجداره) میرسد و با با آب سرد شهری تبادل حرارت میکند و اب سرد ورودی تبدیل به آب گرم میشود.

ولی این دو منبع تفاوت های زیادی باهم دارند که درباره آنها بیشتر توضیح میدهیم.

اصلی ترین تفاوت ما در این است که منبع دوجداره دارای دو مخزن استوانه ای شکل است که این دو استوانه به هم جوش داده هستند که تبادل حرارت منبع دوجداره هم از طریق همین استوانه ها انجام میشود به این صورت که آب گرم دیگ در یکی از مخزن ها در جریان است و آب سرد شهری هم در یکی دیگر از مخزن ها در جریان است و این دو باهم تبادل حرارت می کنند و آب گرم میشود ولی در صورتی که در منبع کویلی فقط یک مخزن وجود دارد و تبادل حرارت از طریق کویل ها انجام میشود.

نحوه عملکرد منابع کویل دار

مقایسه بازده حرارتی

بازده حرارتی این دو منبع تا ظرفیت 600 لیتر یکسان است ولی وقتی ظرفیت ما بالاتر برود بازده حرارتی منبع دوجداره کمتر میشود و ما باید از منبع کویلی استفاده کنیم.

از نظر بازده حرارتی استفاده از منبع کویل دار به صرفه تر است، چون هم هزینه مصرف سوخت ما کمتر میشود هم در مصرف انرژی صرفه جویی کرده ایم.

منبع کویلی قیمت بالاتری نسبت به منبع دوجداره دارد و دلیل آن هم استفاده از کویل های مسی و صفحه های چدنی در ساخت آن است.

در مورد آب مصرفی ما آب مصرفی چون دارای املاح و رسوبات است کویل های مسی ما خیلی زود رسوب میگیرند و نیاز به اسید شویی دارند و دفعات اسید شویی هم اگر بیشتر از دوبار شود کویل ها ما نیاز به تعویض دارند که همین مورد باعث بالا رفتن هزینه ما نسبت به منبع دوجداره میشود.

حتما بخوانید!
منبع انبسط چیست

اگر بخواهیم به صورت کلی حساب کنیم منبع کویلی برای ساختمان ها یا مکان هایی که مصرف آب گرم کمی دارند مقرون به صرفه نیست چون هزینه های تعمیر و نگهداری بالایی دارد.

نتیجه می گیریم که برای ساختمان ها یا مکان هایی که مصرف آب کمتری دارند منبع دوجداره به صرفه تر است.

شرایط نصب و تعمیر و نگهداری منبع کویل دار:

  • منبع کویل دار حتما به صورت تراز نصب گردد.
  • ظرفیت منبع کویل دار به ازای هر واحد مسکونی با متراژ متوسط 150 لیتر می باشد.
  • اجرای شیر اطمینان و شیر تخلیه برای منبع کویل دار الزامی است.
  • تنظیم دمای شیر اطمینان می بایست روی 95 درجه سانتی گراد نصب گردد تا در صورت بالا رفتن دما مانع از ترکیدگی منبع شود.
  • برای منبع کویل دار توصیه می شود که از پمپ سیرکولاسیون جداگانه استفاده شود و مشترک با پمپ سیرکولاسیون رادیاتورها یا فن کویل ها نباشد و این باعث کاهش مصرف موتورخانه می شود.
  • منبع کویل دار الزاما باید عایق گردد.
  • لوله ها و اتصالات نباید به صورتی نصب شود که تحت فشار باشد در غیر اینصورت باعث شکستگی اتصالات و کاهش عمر آن ها می شود.
  • پمپ برگشت مصرفی به صورت دائم کار انتخاب شده و می بایست دائما روشن باشد.
  • برای منابع کویل دار بالای 1000 لیتر بهتر است منبع کویل دار به جای منبع دو جداره استفاده شود.

تجهیزات مورد استفاده در مسیر منبع کویل دار

از جمله این تجهیزات عبارتند از:

  • شیرآلات
  • پمپ
  • تله بخار
  • شیر یکطرفه
  • صافی
  • لوله و اتصالات
  • پمپ برگشت

مزایای استفاده از سختی گیر برای منبع کویلی

سختی گیرها ها انواع مختلفی دارند مانند:

  • رزینی
  • مغناطیسی
  • الکترومغناطیسی

طرز کار دستگاه سختی گیر سختی گیر از طریق عبور دادن آب دارای رسوب و املاح معدنی از درون رزین با فشار بالا املاح را از آب حذف می کند.

سختی گیر

مزایای دستگاه سختی گیر:

  • کاهش هزینه های مصرف انرژی
  • افزایش طول عمر شیر آلات، سیستم لوله کشی و تاسیسات ساختمان های اداری،مسکونی،تجاری و…
  • جلوگیری از تشکیل سفیدک و لکه های سفید رنگ آهکی روی سطوح، شیرآلات و…
  • جلوگیری از کاهش فشار اب درون لوله‌کشی های کارخانجات،برج های خنک‌ کننده، چیلر و تاسیسات گرمایشی ساختمان‌ها
  • که این گزینه ها شامل منبع کویلی هم میشود.

تحریریه تیم خدمات فنی مهندسی به فیکس

1 دیدگاه برای “معرفی منبع کویل دار یا منبع کویلی

  1. سعید گفته:

    سلام تشکر فروان از توضیحات کامل و مفصل .تشکر از وقتی که برای کمک به همکارانتون گذاشتید خداوند خیرتون بده

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *